مواجهه علمی با فجایع شهری زلزله‌خیزترین ایالت آمریکا چه برنامه‌ای برای زلزله دارد؟

 

زلزله کالیفرنیا

مسئولان ایالت کالیفرنیای جنوبی در آمریکا چند دهه برای کاهش آسیب‌پذیری این منطقه در برابر بلایای طبیعی تلاش کرده‌ و زیرساخت‌های مناسبی برای این منظور فراهم کرده‌اند.

 زلزله منطقه "نورت‌ریج" کالیفرنیا که در سال 1994 میلادی با بزرگی 6.7 درجه در مقیاس بزرگای گشتاوری رخ داد، باعث آسیب دیدن 40 هزار ساختمان، بی‌خانمانی 20 هزار نفر و حدود 170 نفر کشته و زخمی شد. این زلزله در عمق 11.4 کیلومتری سطح زمین در ساعت 12:30 به وقت آمریکا به وقوع پیوست و با رانش زمین همراه بود.

مقامات مسئول در ایالت کالیفرنیا با توجه به اینکه بیش از 20 میلیون نفر ساکن این ایالت بوده و نقش آن در اقتصاد آمریکا تعیین کننده است، بلافاصله پس از وقوع این زلزله اقدامات پیشگیرانه و محافظتی را در راستای جلوگیری از تکرار چنین وقایعی، انجام دادند.

شدیدترین زمین‌لرزه در کالیفرنیا قبل از زلزله نورت‌ریج به سال 1857 برمی‌گردد که زلزله‌ای با بزرگی 8 ریشتر، سبب تلفات و خسارات فراوانی در این منطقه شد، یعنی حدود 140 سال قبل. زلزله بزرگ بعدی در این ایالت در سال 1971 با بزرگی 6.7 ریشتر در "سان‌فرناندود" رخ داد.

بدون شک، کالیفرنیا یکی از مناطق زلزله‌خیز آمریکا به حساب می‌آید؛ اما زیرساخت‌های ایجاد شده پس از زلزله "نورت‌ریج" باعث شده مردم بتوانند با آرامش بیشتری زندگی کرده و آمادگی مناسب‌تری برای مواجهه با این‌گونه اتفاقات داشته باشند.

مهمترین تدابیر اتخاذشده در این ایالت ساخت‌وسازهای اصولی و چارچوب‌دار پس از زلزله‌های اخیر بوده است. برای مثال بیمارستان سیلمار در این ایالت پس از زلزله سال 1971 به طور کامل تخریب شد(چپ) اما پس از بازسازی، در زلزله 1994 نورت‌ریج(راست) تقریبا بدون آسیب باقی ماند.

پیشرفت علم، فناوری و به تبع آنها مهندسی در ایمن‌سازی این ایالت بسیار مثمر ثمر بوده است و به ایمن‌سازی ساختمان‌های قدیمی و ساخت‌وساز اصولی ساختمان‌های جدید کمک شایانی کرده است. برای مثال شبیه‌سازی زلزله‌های گذشته در این ایالت به تدوین استانداردهای قوی برای ساخت‌وساز در کالیفرنیا انجامیده است و در حال حاضر ساختمان‌های موجود در این ایالت در برابر زلزله‌های هم‌اندازه با نورت‌ریج می‌توانند به راحتی مقاومت کرده و تقریبا بدون آسیب باقی بمانند.

مهمترین خطری که در زمان وقوع زمین‌لرزه در این ایالت وجود دارد ساختمان‌های قدیمی ضعیفی هستند که مقاومت آنها زیاد نیست. در زمان وقوع زلزله نورت‌ریج حدود شش هزار ساختمان قدیمی در کالیفرنیا ایمن‌سازی شده‌ بود و این تعداد در حال حاضر افزایش چشمگیری پیدا کرده است.

محققان زلزله‌شناسی اعلام کرده‌اند که با توجه به وقوع زمین‌لرزه‌های بزرگ در 20 سال گذشته در این ایالت، احتمال وقوع زلزله‌ای با بزرگی بیشتر از هفت درجه تا سال 2024 بالای 80 درصد است و به همین دلیل نقشه‌های دقیقی از مناطق زلزله‌خیز و گسل‌های حساس در این ایالت تهیه شده است تا مقامات به طور محسوس‌تر و دقیق‌تری بتوانند برای وقوع زلزله در این مناطق آماده شوند و اقدامات لازم برای مدیریت بحران را انجام دهند.

این نقشه‌ها که به کمک مراکز زلزله‌شناسی و دانشگاه‌های آمریکا تهیه شده این امکان را به مسئولان می‌دهد که برای ساخت‌وساز سازه‌های بزرگ و عظیم مانند پل‌های معلق و بزرگراه‌های طویل تمهیدات لازم را اتخاذ کنند.

مقاوم‌سازی سازه‌ها و بزرگراه‌های کالیفرنیا با صرف بودجه‌ شش میلیارد دلار انجام شده و مقامات این ایالت با دفاع از این هزینه‌ها، اعلام کرده اند که هزینه بازسازی و جبران خسارت‌های احتمالی پس از زلزله‌های بزرگ چندین برابر این مبالغ بوده و بخشی از اثرات آن بر اقتصاد و درآمدهای دولتی، جبران‌ناپذیر است.

در زلزله سال 1971  سه بزرگراه اصلی و 42 پل بزرگ در کالیفرنیا به شدت آسیب دیدند و این تعداد در زلزله نورت‌ریج افزایش یافت به طوریکه در این زلزله بیش از 100 بزرگراه و آزادراه با آسیب جدی مواجه شده و تخریب آنها سبب کند شدن روند امدادرسانی گردید.

پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که زلزله بعدی در کالیفرنیا حدود سه دقیقه به طول می‌انجامد و در صورت عدم آمادگی، 213 میلیارد دلار خسارت مالی و 2 هزار نفر کشته و 50 هزار زخمی برجای خواهد گذاشت.

سازمان مهندسی عمران ایالت کالیفرنیا نیز از نقشه‌های مربوط به گسل‌ها برای تدوین قوانین مربوط به ساخت‌وسازها و مقاوم‌سازی بناها استفاده کرده است.

برای مقاوم‌سازی پل‌های هوایی از کابل‌های فولادی و ستون‌های مارپیچی تقویت‌کننده با پی پهن و عمیق در خاک نرم استفاده می‌شود و به این ترتیب میزان مقاومت سازه در برابر زلزله‌های قوی به حداکثر می‌رسد.

در حال حاضر بخشی از سازه‌ها و بزرگراه‌های این ایالت مقاوم‌سازی شده‌اند و عملیات تعدادی نیز در حال پیشرفت است.

زلزله پدیده‌ای اجتناب‌ناپذیر است اما میزان خسارات و تلفات آن با میزان آمادگی مسئولان و شهروندان رابطه تنگاتنگی دارد و تجربه ثابت کرده است که با برنامه‌ریزی و اقدامات اصولی می‌توان به خوبی در برابر این فجایع، ایمن باقی ماند.





تاريخ : سه شنبه 19 بهمن 1395برچسب:, | | نویسنده : مقدم |